ไพ่นกกระจอก หรือที่มีชื่อสากลว่า Mahjong เป็นเกมไพ่ที่นิยมกันมากในประเทศจีนและญี่ปุ่น แต่ถึงคนไทยจะเรียกกันจนติดปากว่าไพ่นกกระจอก แต่ลักษณะหน้าตามันก็ไม่ใช่กระดาษแข็งอย่างที่เห็นกันในเกมไพ่ตัวทั่วไปหรอกนะ เพราะตัวไพ่นกกระจอกมีความพิเศษก็คือการที่ตัวมันเป็นกระเบื้องหนารูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ลักษณะคล้ายตัวหมากในเกมกระดานมากกว่านี่แหละ 

ในครั้งที่แล้วเราได้แนะนำวิธีการเล่นไพ่นกกระจอกไปแล้วคร่าว ๆ ในรอบนี้เราจะมาแนะนำวิธีเล่นเกมไพ่นกกระจอกกัน โดยเราจะอิงบทความนี้จากไพ่นกกระจอกของญี่ปุ่นเป็นหลัก ซึ่งวิธีการเล่นก็ไม่แตกต่างกับทางฝั่งจีนเท่าไรนัก มีเพียงแค่วิธีเรียกต่างกันเท่านั้น 

วิธีการเล่นเบื้องต้น

1. ผู้เล่นจะต้องสุ่มแจมไพ่ 13 ใบให้ผู้เล่นทั้ง 4 คน 
2. คนแรกต้องจั่วไพ่ขึ้นมา 1 ใบถ้าเห็นว่าไม่ใช่ไพ่ใบที่ต้องการให้ทิ้งไป 1 ใบ ถ้าเก็บไว้ก็ต้องทิ้งไพ่ในมือ 1 ใบ
3. สามารถเก็บไพ่ที่ผู้เล่นคนอื่นทิ้งได้แม้ไม่ใช่ตาตัวเอง 
4. เก็บไพ่ในมือสะสมวนกันไปเรื่อย ๆ หากสะสมได้ครบตามที่ต้องการแล้ว หรือไม่มีผู้ชนะก็เป็นอันจบเกม 

การเก็บไพ่ให้ครบชุด

การเก็บไพ่ให้ครบชุดนั้นเมื่อใกล้ครบแล้วแบบจีนให้ขานว่า ‘เหมาเจี๊ยะ’ ส่วนทางญี่ปุ่นให้ขานว่า ‘อาการิ’ เรามาดูกันดีกว่าว่าในไพ่ชุดในเกมไพ่นกกระจอกนั้นมีอะไรบ้าง

1. ไพ่เรียง (Shuntsu) ไพ่ชุดตัวเลขที่มีดอกเดียวกัน เรียงติดกัน 3 ใบ เช่น 1 2 3 หรือ 4 5 6 หรือ 7 8 9 หรือเลขใด ๆ ก็ตามที่ดอกเดียวกันเรียงกัน 3 ตัว
2.  ไพ่ตอง (Koutsu) ไพ่อะไรก็ได้ที่มีหน้าไพ่เหมือนกันจำนวน 3 ใบ เช่น 1 1 1 หรือ 2 2 2 หรือเลขใด ๆ หน้าใด ๆ ก็ตามที่มีหน้าไพ่เหมือนกันซ้ำกัน
3. ไพ่คู่เหมือน (Atama) คล้ายกับไพ่ตอง แต่ชุดนี้ต้องการเพียง 2 ใบ เท่านั้น

หรือก็คือหลักในการขานชนะของไพ่นกกระจอกคือการเก็บชุดทั้ง 3 แบบอย่างที่ได้กล่าวไปขั้นต้นให้ได้ทั้งหมด 4 ชุด ซึ่งเมื่อลองคำนวนดูแล้ว ไพ่ 4 ชุด ก็จะต้องใช้ 12 ใบเพื่อให้ได้ 3 ชุด และใช้ไพ่คู่อีก 1 ชุดเป็น 2 ใบ รวมกันเป็น 14 ใบ (นับไพ่ใบที่อยู่บนมือเราด้วย) เพียงเท่านี้ก็สามารถชนะได้แล้ว 

กติกาสำหรับการเรียกเก็บไพ่จากคนอื่น 

อย่างที่ได้บอกไปว่าในไพ่นกกระจอกเราสามารถเก็บไพ่ที่คนอื่นทิ้งมาได้ และในกรณีที่มีการวางเดิมพัน นอกจากว่าการเก็บไพ่นี่จะทำให้เรามีโอกาสชนะมากขึ้นแล้ว จะทำให้เราสามารถเก็บเงินเดิมพันจากผู้ที่ทิ้งไพ่ได้อีกด้วย ถ้าอย่างนั้นเรามาทำความเข้าใจกติกาในการเรียนเก็บไพ่กันเถอะ

1. ผู้เล่นทุกคนมีสิทธิ์ที่จะเก็บได้อย่างอิสระ หรือปล่อยผ่านไปไม่เก็บได้ 
2. ต้องเรียกเก็บไพ่นั้นทันทีที่อีกฝ่ายทิ้งไพ่ใบนั้นลงมา โดยไม่ต้องรอภายหลังใด ๆ ทั้งสิ้น และถ้าหากปล่อยเอาไว้จะไม่สามารถเรียกไพ่ใบนั้นได้อีก
3. การเรียกเก็บไพ่นี้ทำได้ก็จริง แต่ต้องเป็นการเรียกเก็บเพื่อให้ครบชุดไพ่เท่านั้น
4. หลังจากเก็บไพ่ใบนั้นมาแล้ว และไพ่ก็ครบชุดทันที ให้ทำการหงายไพ่ให้ทุกคนเห็นที่มุมโต๊ะด้านขวาของที่นั่งฝั่งเรา และไม่ต้องไม่ข้องเกี่ยวอะไรกับไพ่ชุดนั้นอีก 
5. เมื่อเรียกไพ่จบแล้ว เราก็ต้องทิ้งไพ่ 1 ใบในมืออีกเช่นกัน แล้วให้ผู้เล่นที่อยู่ทางขวาของเราได้เล่นตาต่อไป แล้วจะวนไปแบบนี้ใหม่ 
6. หากเป็นการเก็บไพ่เรียง จะทำได้เฉพาะผู้เล่นที่อยู่ทางซ้ายของเราเท่านั้น
7. ถ้าผู้เล่นขานเรียกเก็บไพ่พร้อมกัน ให้เรียงลำดับการอ้างสิทธิ์ในการเก็บไพ่ชุดตามนี้ ไพ่ซ้ำ 4 ใบ > ไพ่ตอง > ไพ่เรียง นั่นก็คือไพ่ซ้ำ 4 ใบมีสิทธิ์เหนือสุด ทุกคนต้องยกให้ และไพ่ตองมีสถานะเหนือไพ่เรียงต้องยกให้ผู้เล่นไพ่ตองก่อน
8. หากการเรียกเก็บไพ่ในตอนนั้นไม่ใช่ตาของตน จะทำให้เกิดการเปลี่ยนลำดับผู้เล่น และทำให้ตานั้นกลายเป็นของเราไป ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อผู้เล่นที่ถูกข้ามตาจั่วไป ดังนั้นต้องคิดดี ๆ ก่อนที่จะเรียกเก็บไพ่ด้วยนะ 

วิธีการขานชนะ

1.  มีไพ่ 13 ใบบนมืออยู่ในสภาพเท็นไป (tenpai) นั่นก็คือมีไพ่ 3 ชุด กับอีก 1 คู่ ขาดอีกเพียง 1 ใบเพื่อให้ชุดสุดท้ายครบ
2. ต้องมีหน้าไพ่ที่สามารถขานชนะเรียกกินแต้มจากคนอื่นได้ 
3. หากผู้เล่นคนอื่นทิ้งไพ่ลงมาซึ่งเป็นใบสุดท้ายที่เราต้องการ ให้ขาน ล่ง (ron) หรือถ้าหากเราจั่วไพ่ใบสุดท้ายได้ให้ขานว่า ซึโมะ (tsumo) 

การชนะโดยที่ไม่มีใครชนะ

วิธีนี้สามารถทำได้เมื่อเราจั่วไพ่ไปเรื่อย ๆ จนใบสุดท้ายไม่มีไพ่ให้จั่วต่อได้อีก และไพ่ถูกทิ้งลงมาจากผู้เล่นคนสุดท้ายแล้ว ก็ให้นับว่าเป็นอันจบเกมได้โดยไม่มีผู้ชนะ แต่ก็สามารถกินค่าปรับจากผู้เล่นคนอื่นอยู่ 

1. คนที่จัดเรียงให้ครบ 13 ใบ หรือเท็นไปได้สำเร็จจะต้องเปิดไพ่ทั้งหมดให้ดู 
2. คนที่ไม่แสดงไพ่เลยหรือเก็บเรียงครบชุดไม่ได้ ไม่เคยหงายไพ่เลยจะเรียกว่าโนเท็น และจ่ายค่าปรับให้ผู้เล่นที่ทำเท็นไปได้
3.  ผู้เล่นที่โนเท็นทุกคนจะต้องกันเสียแต้มรวมเฉลี่ยให้เท่ากันแล้วส่งให้ผู้เล่นเท็นไปทุกคนจำนวนเท่า ๆ กัน

ทั้งที่ดูเผิน ๆ แล้วเหมือนว่าจะเล่นยากกันใช่หรือเปล่า แต่ถ้าหากจดจำหน้าไพ่และชุดไพ่ได้ วิธีการเล่นก็ง่ายนิดเดียว แค่วนเล่นเก็บไพ่ไปเรื่อย ๆ ซึ่งส่วนใหญ่แล้วไพ่นกกระจอกมักจะนิยมเล่นกันในหมู่ผู้ใหญ่มากกว่าเด็ก และมีเอาไว้สังสรรค์พูดคุยกันเสียมากกว่าจะเป็นการพนันอย่างจริงจัง ก็เหมือนสมาคมกาแฟหรือว่าโต๊ะหมากฮอสหมากรุกไทยที่ผู้ใหญ่มักจะล้อมวงแลกเปลี่ยนเรื่องราวกันนั่นแหละ 

ถึงแม้ว่าไพ่นกกระจอกในไทยจะไม่ค่อยนิยมนัก เนื่องจากหาอุปกรณ์ยากและคนไทยส่วนใหญ่ก็คิดว่าการจำหน้าไพ่และวิธีการเล่นการเรียกของไพ่นกกระจอกจะค่อนข้างยุ่งยาก แต่ถ้าหากคุณอยากจะเล่นล่ะก็เราขอแนะนำที่ PG SLOT ค่ายเกมสล็อตออนไลน์ที่มีไพ่นกกระจอกออนไลน์ให้เล่นกันแล้ว แน่นอนว่าเอฟเฟคและกราฟิกยังคงอลังการสมกับชื่อค่ายเกม PG SLOT แล้วยังได้เปิดประสบการณ์ใหม่ของการเล่นไพ่นกกระจอกด้วย ใครสนใจก็ลองแวะมาลองเล่นตัวทดลองก่อนก็ได้ แต่ขอเตือนว่าระวังจะติดเอาใจนะ